Άπαντες στίχοι 1936-1970

Γιάννης Σκαρίμπας

Νέα έκδοση 2016, Φιλολογική επιμέλεια: Κατερίνα Κωστίου

Απροσδόκητη, ανατρεπτική και εντελώς προσωπική, η ποίηση του Γιάννη Σκαρίμπα συνιστά terra incognita, παρά τις κατά καιρούς εύστοχες παρατηρήσεις της κριτικής. Συμπλέοντας με το πεζογραφικό του έργο, αλλά μένοντας πάντα στη σκιά του, το ποιητικό έργο του αιρετικού Χαλκιδαίου ελάχιστα προσείλκυσε το ενδιαφέρον των μελετητών, και έτσι χώρεσε εύκολα σε γενικεύσεις, που εύλογα το κατατάσσουν στον «καθυστερημένο Μεσοπόλεμο», στις «χαμηλές φωνές» των συνοδοιπόρων του Καρυωτάκη ή στη Γενιά του ’20, δίχως, ωστόσο, να αποτιμούν επαρκώς εκείνα τα χαρακτηριστικά στα οποία οφείλει την ιδιοπροσωπία του και με τα οποία ακυρώνει κάθε ταξινομική απόπειρα. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η ποίηση του Σκαρίμπα περιμένει τον συστηματικό μελετητή της. Ίσως τότε αποδειχθεί ότι η ειρωνική του γλώσσα, το κατακερματισμένο ύφος του και η πρωτοφανής θεματική του συνιστούν στοιχεία μιας νεωτερικής ποιητικής, η οποία αποτυπώνει την ταυτότητα του μεσοπολεμικού ανθρώπου.

Χωρίς να αντικαθιστά την προγραμματισμένη από καιρό φιλολογική έκδοση όλου του ποιητικού έργου του Σκαρίμπα, η έκδοση των Απάντων στίχων 1936-1970, περιλαμβάνει τα ογδόντα πέντε ποιήματα που δημοσίευσε ο ποιητής στις τρεις ποιητικές συλλογές του Ουλαλούμ (1936), Εαυτούληδες (1950), Βοϊδάγγελοι (1968) –και στη δεύτερη έκδοσή τους (1975, 1976 και 1976, αντίστοιχα)–, οι οποίες συναποτέλεσαν τη συγκεντρωτική έκδοση του 1970. Στόχος μας είναι να δοθεί στο κοινό μια «νοικοκυρεμένη» έκδοση του ποιητικού έργου που ο συγγραφέας του θέλησε να μας κοινωνήσει. Δίχως να «βαραίνει» τον αναγνώστη που έρχεται για πρώτη φορά σε επαφή με το έργο του Σκαρίμπα, αλλά και θέλοντας να καλύψει τις ανάγκες του μυημένου αναγνώστη, η φιλολογική, χρηστική έκδοση των Απάντων στίχων παρέχει πραγματολογικά και ερμηνευτικά σχόλια, ένα κατατοπιστικό σημείωμα για το ποιητικό έργο του Σκαρίμπα, πληροφορίες για την πρώτη δημοσίευση των ποιημάτων, γλωσσάριο και τα απαραίτητα ευρετήρια. 

Ο Γιάννης Σκαρίμπας γεννήθηκε στην Αγία Ευθυμία Παρνασσίδος, στις 28 Σεπτεμβρίου 1893, από τον Ευθύμιο Σκαρίμπα, απόγονο αγωνιστών της Επανάστασης του 1821, και την αρχοντοπούλα Ανδρομάχη Σκαρτσίλα από το Αίγιο. Ξεκίνησε τις εγκύκλιες σπουδές του στο Αίγιο και τις τελείωσε στην Πάτρα. Υπηρέτησε ανθυπασπιστής στο 5/42 Σύνταγμα Ευζώνων. Από το 1915 εγκαταστάθηκε στη Χαλκίδα ασκώντας το επάγγελμα του εκτελωνιστή. Στην ελληνική πνευματική σκηνή εμφανίστηκε επισήμως το 1929 από το περιοδικό Ελληνικά Γράμματα, όταν πήρε το Α΄ Βραβείο διηγήματος για το διήγημά του «Ο καπετάν Σουρμελής ο Στουραΐτης». Ανεπίσημα όμως είχε ήδη κάνει την εμφάνισή του μια δεκαπενταετία πριν, δημοσιεύοντας ποιήματα και πεζά σε διάφορα περιοδικά της Αθήνας, αλλά και στις εφημερίδες Εύριπος και Εύβοια με το ψευδώνυμο Κάλλις Εσπερινός. Με το έργο του, που υπήρξε εκτενές και ποικίλο, τοποθετείται σήμερα στην πρωτοπορία της ελληνικής λογοτεχνίας. Έζησε όλη του τη ζωή στη Χαλκίδα, ταξίδεψε ελάχιστα και έφυγε οριστικά στις 21 Ιανουαρίου του 1984, σε ηλικία 91 χρόνων.

Γιάννης Σκαρίμπας
Άπαντες στίχοι 1936-1970

ΝΕΑ ΕΚΔΟΣΗ 2016

Φιλολογική επιμέλεια:
Κατερίνα Κωστίου

κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις ΝΕΦΕΛΗ
ISBN: 978-960-504-172-4, Σελ. 248
, τιμή: €15,90, σχήμα: 14,2x21εκ.
ΣΕΙΡΑ: Άπαντα Γιάννη Σκαρίμπα

Σχεδιασμός βιβλίου:
Π. Δουβίτσας
Στο εξώφυλλο:
Έργο του Αλέκου Φασιανού