Εργασία και πολιτική στην Ελλάδα του Μεσοπολέμου

Αντώνης Λιάκος

Πριν από 23 χρόνια, έγραφα στην πρώτη έκδοση ότι οι κοινωνικές διαμάχες του μέλλοντος δε θα αφορούν ούτε τις μισθολογικές αυξήσεις ούτε τον περιορισμό του χρόνου εργασίας, αλλά τις κοινωνικές ασφαλίσεις. Δεν είχα προβλέψει βέβαια τη σημερινή κρίση, αλλά η τάση ήταν διακριτή και στην προ της κρίσης περίοδο. [...] 

Το βιβλίο αυτό διερευνά μια σειρά από ζητήματα: Πώς η ελληνική κοινωνία του Μεσοπολέμου συνύφανε την ανάγκη για οικονομική σταθεροποίηση με το ζήτημα των κοινωνικών μεταρρυθμίσεων; Πώς συνδυάστηκε το εθνικό με το κοινωνικό; Πώς οι μεταρρυθμίσεις στην Ελλάδα έγιναν διεθνές ζήτημα; Πώς συνδυάστηκαν οι δανειακές ανάγκες με την πολιτική αποκατάστασης των προσφύγων; Πώς ο Βενιζέλος, στο πλαίσιο μιας πολιτικής εκσυγχρονισμού της χώρας, η οποία αφορούσε ζητήματα που εκτείνονταν από την αστυνόμευση έως την υγειονομική οργάνωση, ζητά τεχνική βοήθεια από ξένες χώρες και διεθνείς οργανισμούς, και πώς οι ίδιοι αυτοί οργανισμοί επιδιώκουν τη διεύρυνση της επιρροής τους από τον ένα τομέα στον άλλο, επιζητώντας συμμαχίες με ντόπιες πολιτικές δυνάμεις; Πώς οι κοινωνικές ασφαλίσεις, παρά τις αναλογιστικές μελέτες, χρησιμοποιήθηκαν ως μέσο άσκησης κρατικής κοινωνικής πολιτικής, με θύμα τη βιωσιμότητά τους; Η μελέτη του πλέγματος αυτού στον Μεσοπόλεμο μας δείχνει ότι, παρά τις διαφορές, το σήμερα μπορεί να γίνει κατανοητό μέσα από τη μελέτη της πολυπλοκότητας του χτες. Ανάμεσα στα οικονομικά ζητήματα, στις κοινωνικές ανισότητες, στις προσφυγικές ροές, στους διεθνείς οργανισμούς, στο διεθνές πεδίο και στις εσωτερικές πολιτικές δυνάμεις υπάρχουν συσχετίσεις που δεν μπορούν να αγνοηθούν αν θέλουμε να καταλάβουμε την πορεία της κοινωνίας μας από τον 20ό στον 21ο αιώνα. 

Αντώνης Λιάκος, Φεβρουάριος 2016

 

Το βιβλίο [...] συνδυάζει την εκτεταμένη συγκριτική εργασία στην εργατική, την κοινωνική και την οικονομική ιστορία και την κοινωνιολογία με τη λεπτομερή εξέταση αχρησιμοποίητων πρωτογενών πηγών. Προσφέρει ένα μοντέλο για το πώς να γράψεις μια μελέτη που να ενδιαφέρει τους κοινωνικούς ιστορικούς στο εξωτερικό, ενώ είναι ριζωμένο σε μια βαθιά ανάλυση της ελληνικής πραγματικότητας. Πρόκειται για ένα μεθοδολογικό tour de force. Η Εργασία και πολιτική στην Ελλάδα του Μεσοπολέμου αντιπροσωπεύει μια από τις σημαντικότερες συμβολές στην ιστοριογραφία της σύγχρονης Ελλάδας.
Tom Gallant, Καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας San Diego, Journal of Modern Greek Studies 13/2 (1995)

Δεν είναι μόνο μια σπουδαία μελέτη για το παρελθόν, πολύ πιο συναρπαστική από κοινωνικό μυ-θιστόρημα ή πολιτικό θρίλερ, αλλά και μια κιβωτός προβληματισμού που επιτρέπει στον αναγνώστη, είτε αυτός είναι «απλός» πολίτης είτε διαμορφωτής πολιτικής, να σκεφτεί σε βάθος τα πιο κρίσιμα κοινωνικά θέματα του παρόντος και του κοντινού μέλλοντος.
Ισαάκ Σαμπεθάι,
Σύγχρονα Θέματα 19/62 (1997) 

[...] έδωσε ένα καινούριο στίγμα στην κοινωνική ιστορία. Άνοιξε αυτό το βιβλίο νέους δρόμους σε αυτή τη θεματολογία και με αυτή την προσέγγιση και τον τρόπο γραφής του θα είναι σημείο αναφοράς για τους ιστορικούς και κοινωνικούς ερευνητές, τώρα και στο μέλλον.
Κούλα Κασιμάτη, Καθηγήτρια Κοινωνιολογίας, Τα Νέα, 17.11.1999

 

Ο Αντώνης Λιάκος γεννήθηκε το 1947 στην Αθήνα. Σπούδασε στη Φιλοσοφική Σχολή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Στα 1969-73 φυλακίστηκε από τη δικτατορία. Πτυχιούχος στα 1977, συνέχισε με υποτροφία του Ι.Κ.Υ. και του Συμβουλίου της Ευρώπης μεταπτυχιακές σπουδές στην Ιταλία, διδακτορική διατριβή στη νεότερη και σύγχρονη ιστορία στο Α.Π.Θ. (1984). Δίδαξε στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Α.Π.Θ. (1981-1990). Επισκέπτης ερευνητής/καθηγητής στα Πανεπιστήμια Μπέρμιγχαμ, European University Institute (Φλωρεντία), Πρίνστον, Νέας Υόρκης, Σύντνεϋ, École normale supérieure (Παρίσι), Πανεπιστήμιο του Πεκίνου. Συνέβαλε στην ίδρυση του Ι.Α.Κ.Α. στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας και συμμετείχε στο πρόγραμμα European Doctorate in the Social History of Europe. Από το 1990 καθηγητής της Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Έχει διατελέσει μέλος της Εφορείας των Γ.Α.Κ., της Επιτροπής Ιστορίας της Εθνικής Τράπεζας, των Α.Σ.Κ.Ι., του Ιστορικού Αρχείου του Πανεπιστημίου Αθηνών. Είναι managing editor του περιοδικού Historein/Ιστορείν, πρόεδρος της International Commission for History and Theory of Historiography, διηύθυνε εκδοτικές σειρές Ιστορίας στις εκδόσεις Γνώση, Θεμέλιο και Νεφέλη. Την περασμένη δεκαετία υπήρξε μέλος των ερευνητικών ομάδων NHIST (Writing of National Histories in Nineteenth and Twentieth Century Europe) και CLIOHRES.net (Creating Links and Innovative Overviews for a New History Research Agenda for the Citizens of a Growing Europe). Το ερευνητικό και συγγραφικό έργο αφορά τη νεότερη και σύγχρονη ιστορία και την ιστορία και θεωρία της ιστορίας. Έχει εκδώσει επτά μονογραφίες (από τις οποίες μία μεταφράστηκε στα ιταλικά και μία στα τουρκικά) και έχει δημοσιεύσει πενήντα μελέτες περίπου σε ελληνικά, αγγλικά, γαλλικά, ιταλικά επιστημονικά περιοδικά και ειδικούς τόμους. Αρθρογραφεί συχνά στον έντυπο και ηλεκτρονικό τύπο. Το 2012 έλαβε το Κρατικό Βραβείο Δοκιμίου για το βιβλίο του Αποκάλυψη, ουτοπία, ιστορία (Πόλις, 2011).

Ιστοσελίδες:
www.antonisliakos.gr
http://uoa.academia.edu/AntonisLiakos
http://www.culturahistorica.es/liakos.english.html

Αντώνης Λιάκος
Εργασία και πολιτική στην Ελλάδα του Μεσοπολέμου

κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις ΝΕΦΕΛΗ
ISBN: 978-960-504-107-6, Σελ. 624, τιμή: €34,50, σχήμα: 17x24εκ.
ΣΕΙΡΑ: Ιστορία
Διεύθ.: Α. Λιάκος, Ε. Γαζή

Σχεδιασμός βιβλίου: Π. Δουβίτσας

ΑΓΟΡΑ

∆εν µπορεί να κατανοηθεί η ιστορία των πολιτικών διευθετήσεων των κοινωνικών ζητηµάτων αν βλέπουµε την Ελλάδα ως εξαίρεση, ως ιδιοτυπία και ιδιοτροπία. Οι Έλληνες δεν είναι ούτε κακοµαθηµένα ούτε καλοµαθηµένα παιδιά της ιστορίας, και η ιστορία της χώρας δεν αποτελεί ένα συναξάρι από καταστροφές και θριάµβους. Οι κοινωνίες εξελίσσονται µε σύνθετο τρόπο και βρίσκονται σε έναν συνεχή διάλογο, σε µια ακατάπαυστη ανταλλαγή ύλης µε το περιβάλλον τους.